میدان نقش جهان

میدان نقش جهان

میدان نقش جهان از جمله آثار تاریخی باستانی در شهر زیبای اصفهان است که به میدان امام نیز مشهور است. این میدان در دوره های حکومتی دستخوش بی مهری های فراوانی توسط حاکمان زمان شده است اما امروزه چون نگینی درخشان در شهر اصفهان می درخشد و همگان را مجذوب زیبایی بی مانندش خواهد کرد.

گردشگران خارجی و داخلی بسیاری برای دیدن این میدان تاریخی به شهر اصفهان سفر می کنند و جای جای این میدان را رصد می نمایند.

این میدان در طول تاریخ نام هایی چون میدان اصلی ، میدان بزرگ، میدان نو، میدان قصر، میدان سلطنتی داشته است و امروزه به میدان امام و میدان نقش جهان شهره شده است.

در زمان قبل یعنی قبل از زمان صفوی در مکان این میدان باغ بزرگی به نام نقش جهان وجود داشته که در دوره ی تیموریان و آق قویونلوها در بخش میانی این باغ بناهای نظامی بوده است و در بخش غربی میدان هم میدانی برای برگزاری جشن های ملی چون نوروز و مکانی برای اعدام محکومان بوده است.

در زمان حکومت صفویان پایتخت ایران از قزوین به اصفهان جابجا شد و این شد که دوران طلایی و شکوه میدان آغاز گشت. در دوران صفوی محلی برای استقرار ساختمان های دولتی و کاخ سلطنتی بود.

شاه عباس صفوی تصمیم به گسترش شهر به سمت جنوب در حاشیه زاینده رود داشت از این رو معماران زبردستی چون محمدرضا و علی اکبر اصفهانی را برای پایه گذاری بنای اولیه ی میدان به کار گماشت. در ساخت این میدان از سبک معماری میدان ایرانی استفاده شده است.

در بناهای این میدان آثار هنری فراوانی دیده می شود از جمله کتیبه علیرضا عباسی که بر سر در مسجد امام قرار دارد. این کتیبه با خط ثلث نوشته شده است. کتیبه دیگری هم به خط محمدرضا امامی بر سر در مسجد جامع وجود دارد که نام معماران برگزیده در بنای میدان دیده می شود.

پایه اولیه ی میدان نقش جهان امروزی در سال 1011 قمری بنا گشت و تا سال 1025 ساخت بناهای میدان به پایان رسید در سال 1025 قمری کار تزیین مسجد و بناهای میدان آغاز شد و تا حکومت دو جانشین شاه عباس هم ادامه یافت.

در اواخر دوران صفوی، میدان شکوه خود را از دست داد و این روند تخریب میدان با حمله اشرف افغان به اصفهان قوت گرفت و تا دوران قاجار هم این بی مهری و تخریب ها ادامه داشت.

در دوارن شاهان قاجار با توجه به تغییر پایتخت از اصفهان دیگر توجهی به این شهر زیبای تاریخی نمی شد. در دوران حکومت پهلوی، رضا شاه به بازسازی و مرمت بناهای تاریخی از بین رفته و یا در حال تخریب نمود.

این میدان در گذشته مکانی برا برگزاری مسابقات و بازی های چوگان، رژه ارتش و برگزاری نمایش ها و جمعه بازار بوده است.

دو دروازه سنگی چوگان که امروز در میدان دیده می شود بازمانده از همین گذشته شیرین مسابقات چوگان بوده است. میدان های چوگان در کشور های خارجی از روی میدان نقش جهان اصفهان در ایران الگو برداری شده است.

میدان عتیق در شمال شرقی میدان نقش جهان قرار دارد و دو و نیم کیلیومتر با میدان نقش جهان فاصله دارد.در میدان نقش جهان محور های اصلی وجود دارد که محور شمالی جنوبی مسجد امام را به دروازه قیصریه وصل می کند، محور شرقی غربی که مسجد امام و عمارت عالی قاپو را به هم وصل می کند و در آخر محور شرقی غربی و در راستای کاخ چهل ستون و بناهایی است که در گذشته بوده اند که امروزه دیگر نیستند و تخریب گشته اند.

امروزه تنها عمارت هایی که از این میدان تا زاینده رود باقی مانده اند، عمارت چهل ستون و کاخ هشت بهشت است.

هر کدان از این بناهای تاریخی در این میدان نمادی از زندگی شهرنشینی و اجتماعی بوده و همبستگی ملی را نشان می داده است. مسجد جامع عباسی یا مسجد شاه در ضلع جنوبی این میدان، مرکزی برای اجتماعات گسترده مردم در مناسبت های گوناگون بوده که مسجد شیخ لطف الله در ضلع شرقی میدان بوده که مرکز مذهبی بوده و عمارت عالی قاپو هم در ضلع غربی میدان مرکز حکومتی بوده است. سرسرای قیصریه هم بنای تاریخی و مرکز اقصادی در ضلع شمالی این میدان بوده است.

دور تا دور میدان حجره های زیبایی از گذشته تا به الان وجود دارد که امروزه بزرگترین مرکز فروش صنایع دستی در اصفهان می باشد.

میدان نقش جهان به قدری زیبا می باشد که نه تنها در روز می توان برای دیدن این جاذبه ی گردشگری مراجعه کرد بلکه در شب هم بسیار زیبا است و می توان در شب هم به سراغ میدان نقش جهان رفت و این میدان را غرق در نور و زیبایی نظاره گر شد.

میدان نقش جهان اصفهان را می توان مجموعه ی تمام دیدنی ها و جاذبه های گردشگری و توریستی اصفهان دانست چرا که تمام ذوق هنری و هنر معماری اصفهانی در این مستطیل بزرگ موج می زند، دور تا دور این میدان حجره هایی وجود دارد که صنایع دستی اصفهان را به نمایش گذاشته اند.

ورود ماشین به داخل میدان نقش جهان ممنوع است و اینگونه نمای زیبای میدان نقش جهان بدون حضور خودرو برایتان لذت بخش خواهد بود. برای دیدن این آثار گردشگری تاریخی در شهر اصفهان شما می توانید ماشین را در هر کدام از پارکینگ های اطراف میدان که بسیار نزدیک میدان هستند پارک نمایید و تنها با چند قدم از دروازه های این میدان وارد میدان نقش جهان شوید.

در قسمتی از این میدان می توانید سوار کالسکه های رنگی شوید تا تمام این میدان زیبا را به راحتی بچرخید.

در نزدیکی میدان نقش جهان، هتل عباسی قرار دارد که یک هتل 5 ستاره مربوط به زمان صفویه است که آن زمان به مادر شاه سلطان پیشکش شده است.

تاریخچه ی میدان نقش جهان

ابتدای امر در محل این میدان باغی با وسعت زیاد به نام نقش جهان بوده است و در قسمت وسطی میدان از دوره ی تیموریان و آق قویونلوها بناهایی به نام کوشک وجود داشت که از این بناها برای ایجاد امنیت در منطقه استفاده می شد. در زمان حکومت سلجوقیان، در میان این باغ میدانی با وسعت کوچک ساخته شد که این میدان مکانی برای برگزاری جشن و سرور های ملی مانند عید نوروز و مراسم اعداد کارایی داشت.

در زمان صفویان پایتخت ایران از قزوین به اصفهان تغییر یافت و اینگونه اصفهان رونق چشم گیری در جهت رونق و ساخت بناهایی با معماری منحصر به فرد داشت. در زمان حکومت صفویان، این میدان به مکانی برای کاخ شاه و بناهایی دولتی تبدیل شد.

شاه عباس اول از همان ابتدا قصد توسعه ی شهر اصفهان را داشت از این از هر ترفندی برای جذابیت و چشمگیر شدن و با شکوه تر شد شهر اصفهان روی گردان نشد. در سال 1011 هجری قمری ساخت میدان نقش جهان آغاز شد و تا 14 سال اتمام این ساخت و ساز ها به طول انجامید.

 شاه عباس از معماران ماهری چون استاد  استاد شیخ بهایی ، محمدرضا و علی اکبر اصفهانی برای معماری شهر دعوت کرد. در دوران حکومت صفویان جشن های ملی و رژه قشون، مسابقات چوگان، آتش بازی ومراسم چراغانی این میدان میزبان بوده است. در این میدان دو دروازه ی سنگی چوگان وجود دارد که یادآور این مسابقات زیبا در میدان نقش جهان بوده است.

بعد از انتقال پایتخت ایران به شیراز دیگر به میدان نقش جهان اهمیتی داده نشد. در دوره ی قاجار میدان و بناهای اطراف آن تخریب شدند اما در دوره ِ پهلوی تمامی بناها و سازه های پیرامون این میدان بازسازی شد و تا به امروز این بازسازی همچنان ادامه دارد.

این میدان مستطیلی به مساحت85 هزار متر مربع شکل بوده که عرض آن 165 متر و طول آن بیش از 500 متر بوده است.

دور تا دور این میدان بناهای تاریخی و زیبا با معماری های فاخر و چشمگیر دیده می شود از جمله ی این بناها کاخ عالی قاپو، مسجد شیخ لطف الله، مسجد جامع عباسی می باشد.

میدان نقش جهان در قسمت شمالی شهر اصفهان بوده که قلب تاریخی نصف جهان محسوب می شود. اگر با خودرو شخصی قصد بازدید از این مکان هزار و یک رنگ را دارید می توانید برای عبور خیابان های سپه و حافظ را انتخاب کنید. اگر به پیاده روی علاقه مند هستید باید در نظر داشته باشید که می توانید عبور از خیابان استانداری را انتخاب کنید تا سری به کوچه ی پشت مطبخ و سایر کوچه های موازی با این کوچه هم بزنید و از زیبایی این مکان ها لذت ببرید.

در میدان نقش جهان بازار قیصریه وجود دارد که چرخیدن در این دالان پر زرق و برق لذت فراوانی برایتان دارد. اطراف میدان هم حجره هایی می باشد که صنایع دستی اصفهان را به نمایش گذاشته اند از جمله این هنرها قلم زنی، منبت کاری، میناکاری و … می باشد. اگر قصد خرید سوغات از شهر اصفهان را دارید بهتر است از این میدان خرید های خود را انجام دهید.

در میدان نقش جهان به جز دیدن زیبایی ها و شکوهی که در میدان و عمارات و مساجد می بینید می توانید درشکه سواری کنید و قدری ذهن خود ا آرام نمایید و از درشکه سواری آن هم در فضای آزاد لذت ببرید. در میدان نقش جهان کافه ها و رستوران های دیدنی و جذاب و دلکش بسیاری وجود دارد که در این کافه ها اشیا سنتی و قدیمی و تزیینی زیادی وجود دارد که هر بار نشستن در این کافه ها خاطرات فراموش نشدنی زیادی را به شیرینی نبات برایتان رقم خواهد زد.

خوردن گوشفیل و دوغ را به خاطر داشته باشید تا حتما این خوردنی خوشمزه اصفهانی را تجربه نمایید.

در خیابان های اطراف میدان نقش جهان هتل ها و مهمانپذیر های زیادی وجود دارد از جمله هتل عباسی ، هتل ستاره، هتل هشت بهشت، هتل صفایی که هر کدام به میدان نقش جهان نزدیک می باشند.

از جمله بناهای مهم تاریخی در میدان نقش جهان، مسجد جامع عباسی، عمارت عالی قاپو و مسجد شیخ لطف الله، بازار قیصریه می باشد.

مسجد جامع عباسی

مسجد جامع عباسی مهم ترین مسجد تاریخی باقی مانده از دوران صفوی است که ساخت این بنا از سال 1020 شروع شد. معماری مسجد جامع عباسی مختص دوران صفوی است و معماران زبردست صفوی چون علی اکبر اصفهانی به زیبایی تمام این مسجد را معماری کرده اند.

عمارت عالی قاپو

در ضلع غربی میدان نقش جهان عمارت عالی قاپو قرار دارد که 6 طبقه است و زیربنایی در حدود 1800 متر مربع دارد. در این عمارت زیبای سلطنتی می توانید تزیینات زیبای طبقات و تالار زیبای پذیرایی ، زیبایی تالار موسیقی و بازتاب صدا در بخش ورودی کاخ را نظاره گر باشید.

عمارت عالی قاپو 53 اتاق برای استراحت دارد همچنین محلی برای برگزاری جلسات دولت خانه و پذیرایی از سفرا و میهمانان عالی قدر بوده است. این عمارت زیبا بر پایه های چوبی استوار است.

مسجد شیخ لطف الله

زیباترین مسجد دوران صفویه این مسجد شیخ لطف الله است که به امر شاه عباس اول ساخته شد. این مسجد برای نمازگزاری و استفاده شخصی شاه و افراد حرم سرا بوده است. مسجد شیخ لطف الله زمان قاجار خسارت های زیادی را متحمل شده است و در زمان پهلوی این مسجد بازسازی و مرمت گشت. کاشی کاری های این مسجد در سال 1315 بازسازی شده است. نکته قابل توجه در این مسجد صحن و مناره نداشتن این مسجد است که بسیار خاص بودن این مسجد را نشانگر است.

سر در قیصریه

در ضلع شمالی میدان نقش جهان سردر بازار معروف سنتی اصفهان وجود دارد که در طبقه سوم این بازار در قدیم نقاره خانه وجود داشته است. بخشی از بازار قیصریه در زمان قاجار تخریب گشته است. سردر قیصری چهار درب فرعی و یک درب اصلی را شامل می شود که در گذشته در مقابل درب اصلی حوضی وجود داشته بوده که چندین سال این حوض را برداشته بودند و امروزه مجدد آن را بر پا نموده اند.

آدرس میدان نقش جهان

میدان نقش جهان در شمال شهر اصفهان قرار دارد. خیابان حافظ در شرق میدان و خیابان سپه در غرب میدان واقع شده است. از خیابان استانداری، کوچه پشت مطبخ می توانید برای رفتن به سمت میدان آن هم پیاده بهره بجویید زیرا این کوچه و کوچه های موازی آن همگی پر از رستوران و کافه های زیبا هستند و برای پیاده رفتن مناسب می باشند حوصله شما سر نمیرود.

سرگرمی های میدان نقش جهان

در میدان نقش جهان می توانید پیاده روی کنید و یا با درشکه سواری به نظاره میدان نقش جهان بپردازید. درشکه سواری تجربه ای است که می توانید در میدان نقش جهان آن را کسب کنید. در میدان نقش جهان کافه ها و بستنی فروشی ها و آش فروشی های بسیاری است که با سر زدن به این مکان ها خریدن خوراکی های رنگارنگ می توانید ساعاتی لذت بخش را برای خود رقم بزنید.

عکاسی در میدان نقش جهان هم از لذت بخش ترین کارهایی است که می توانید انجام دهید چرا که از این همه سرسبزی و زیبایی میدان نقش جهان اصفهان به راحتی نمی توان گذشت.

میدان نقش جهان فضای خیلی مناسب برای برپا کردن بادبادک است از این رو در فصول مناسب، میدان را با  بادبادک های سر به آسمان کشیده ی زیادی خواهید دید.

4.5/5 - (16 امتیاز)

نوشته‌های مشابه

اشتراک در
اطلاع از
guest
9 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
trackback

[…] از بناهای ارزشمند و دیدنی در میدان نقش جهان اصفهان ، کاخ عالی قاپو است که از نمونه بناهای تاریخی زمان صفوی […]

trackback

[…] اصل محوطه باغی بزرگی بود که در واقع ارتباط چهارباغ با میدان نقش جهان را داشت. در زمان شاه عباس اول عمارتی کاخی در وسط این باغ […]

trackback

[…] جامع عباسی در ضلع جنوبی میدان نقش جهان اصفهان قرار دارد این مسجد در جوار عمارت عالی قاپو و مسجد شیخ […]

trackback

[…] تماشایی و جذابش بسیار دیدنی است. مسجد شیخ لطف الله در میدان نقش جهان شهر اصفهان قرار دارد که گنبد نخودی رنگش از دور آن را […]

trackback

[…] بنای تاریخی نسبت به سایر بناهای تاریخی اصفهان مانند میدان نقش جهان ، منارجنبان ، چهل ستون و … کمتر شناخته شده است برای […]

trackback

[…] که امروزه موزه میراث اسلامی شناخته می شود در نزدیکی میدان نقش جهان می باشد. این خانه در خیابان یخچال قرار دارد. برای رسیدن […]

trackback

[…] راحتی از این مهمانسرا می توانید خود را به کاخ هشت بهشت، میدان شاه عباس( میدان نقش جهان ) ، 33 پل و منارجنبان و دیگر مکان های […]

محمدی
محمدی
1 سال قبل

بناهای تاریخی موجود در چهار طرف میدان نقش جهان شامل عالی‌قاپو، مسجد امام، مسجد شیخ لطف‌الله و سردر قیصریه که ورودی اصلی بازارچه اصفهان است.

میدان نقش جهان در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۱۳ به شماره ۱۰۲ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و در اردیبهشت ۱۳۵۸ به شماره ۱۱۵ جزء نخستین آثار ایرانی بود که به‌عنوان میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت جهانی رسید.

trackback

[…] حتما داشته باشید. رستوران سنتی نقش جهان در اصفهان، دور میدان نقش جهان یا میدان شاه قرار دارد. فضای رستوران سنتی نقش جهان در […]